Domy pasywne to budynki, które charakteryzują się wyjątkową energooszczędnością. Głównym celem tego typu budownictwa jest zminimalizowanie zapotrzebowania na energię do ogrzewania, co sprawia, że koszty eksploatacji są znacznie niższe w porównaniu do tradycyjnych budynków. Choć domy pasywne wykorzystują naturalne źródła ciepła, takie jak słońce czy ciepło emitowane przez urządzenia, wciąż istnieje potrzeba zastosowania odpowiednich systemów grzewczych. W artykule tym omówimy, jakie systemy ogrzewania są stosowane w domach pasywnych, jakie mają zalety i jak wpływają na oszczędności energii.
Czym charakteryzują się domy pasywne?
Domy pasywne to budynki o bardzo niskim zapotrzebowaniu na energię do ogrzewania. Dążenie do tego celu osiąga się poprzez zastosowanie odpowiednich materiałów budowlanych, które zapewniają wysoką izolacyjność termiczną, oraz zastosowanie nowoczesnych systemów wentylacyjnych. W domach pasywnych, z uwagi na szczelność budynku i wysokiej jakości izolację, straty ciepła są minimalizowane, co w praktyce oznacza, że takie domy wymagają znacznie mniej energii do utrzymania komfortowej temperatury. Oprócz zaawansowanej technologii budowlanej, kluczowym elementem, który zapewnia komfort termiczny, są odpowiednie systemy ogrzewania.
Systemy ogrzewania w domach pasywnych – pompy ciepła
Pompy ciepła to jedno z najczęściej stosowanych rozwiązań grzewczych w domach pasywnych. Są to urządzenia, które wykorzystują energię z otoczenia – powietrza, wody lub gruntu – do ogrzewania wnętrz budynku. Pompy ciepła są niezwykle efektywne, ponieważ zużywają niewielką ilość energii elektrycznej, aby pozyskać ciepło z naturalnych źródeł. W domach pasywnych, gdzie zapotrzebowanie na ciepło jest minimalne, pompy ciepła mogą działać bardzo efektywnie, zapewniając optymalną temperaturę przy niskim zużyciu energii.
W domach pasywnych najczęściej stosowane są pompy ciepła powietrze-woda oraz gruntowe pompy ciepła. Pompy powietrze-woda czerpią ciepło z powietrza zewnętrznego i przekazują je do instalacji grzewczej. Choć mogą być mniej wydajne w bardzo niskich temperaturach, w klimacie umiarkowanym doskonale sprawdzają się w domach pasywnych. Z kolei pompy ciepła gruntowe wykorzystują energię zgromadzoną w ziemi, co zapewnia jeszcze wyższą efektywność, zwłaszcza w chłodniejszych okresach roku.
Ogrzewanie podłogowe – popularne rozwiązanie w domach pasywnych
Ogrzewanie podłogowe to kolejny popularny system grzewczy w domach pasywnych. Jest to rozwiązanie, które pozwala na równomierne rozprowadzenie ciepła w pomieszczeniu. W systemie ogrzewania podłogowego rury z gorącą wodą lub kable elektryczne układa się w podłodze, dzięki czemu ciepło jest emitowane z całej powierzchni podłogi. To sprawia, że pomieszczenia są równomiernie ogrzewane, co wpływa na komfort termiczny mieszkańców. W domach pasywnych, które cechują się bardzo dobrym dociepleniem, ogrzewanie podłogowe jest szczególnie efektywne, ponieważ wymaga stosunkowo niewielkiej ilości energii do utrzymania odpowiedniej temperatury.
Ogrzewanie podłogowe w połączeniu z pompą ciepła stanowi jedną z najbardziej energooszczędnych konfiguracji w domach pasywnych. Dzięki temu systemowi możliwe jest uzyskanie komfortowego ciepła przy niskich kosztach eksploatacyjnych. Ogrzewanie podłogowe działa na niskotemperaturową wodę, co pozwala na oszczędność energii i lepsze wykorzystanie pompy ciepła. Dodatkowo, brak tradycyjnych grzejników pozwala na większą aranżacyjną swobodę, ponieważ nie ma potrzeby rezerwowania miejsca na urządzenia grzewcze.
Wentylacja mechaniczna z odzyskiem ciepła
Wentylacja mechaniczna z odzyskiem ciepła (rekuperacja) to jeden z kluczowych elementów, które zapewniają odpowiednią temperaturę w domach pasywnych. Wentylacja w takich budynkach nie tylko zapewnia dostarczenie świeżego powietrza, ale także umożliwia odzyskiwanie ciepła z powietrza wychodzącego z budynku. Dzięki temu systemowi, powietrze w domu jest wymieniane bez konieczności wychładzania pomieszczeń. Wymiana powietrza odbywa się w sposób kontrolowany, co pozwala na utrzymanie stałej temperatury w budynku.
Rekuperacja jest szczególnie ważna w domach pasywnych, gdzie szczelność budynku oraz wysoka izolacja sprawiają, że naturalna wentylacja praktycznie nie występuje. Dzięki systemowi wentylacji mechanicznej, ciepło z powietrza, które opuszcza budynek, jest odzyskiwane i przekazywane do świeżego powietrza dostarczanego do wnętrza. Taki system jest bardzo efektywny i znacząco przyczynia się do zmniejszenia kosztów ogrzewania, ponieważ minimalizuje straty ciepła, które mogą wystąpić podczas tradycyjnej wentylacji.
Fotowoltaika jako wsparcie systemów grzewczych
W domach pasywnych systemy grzewcze często są wspomagane przez panele fotowoltaiczne, które produkują energię elektryczną z promieniowania słonecznego. Energia ta może być wykorzystana do zasilania pomp ciepła lub ogrzewania podłogowego, co znacząco zmniejsza zapotrzebowanie na energię z sieci. Współpraca systemów fotowoltaicznych z urządzeniami grzewczymi w domu pasywnym pozwala na całkowitą niezależność energetyczną, a także na jeszcze większą redukcję kosztów eksploatacyjnych. Zastosowanie paneli fotowoltaicznych to inwestycja, która szybko się zwraca, ponieważ umożliwia obniżenie kosztów energii na długie lata.
Ponadto, w okresach letnich, kiedy zapotrzebowanie na energię grzewczą jest niewielkie, panele fotowoltaiczne mogą zasilać inne urządzenia w domu, takie jak oświetlenie czy sprzęt elektroniczny, co również wpływa na obniżenie całkowitych kosztów użytkowania domu. W domach pasywnych, gdzie zapotrzebowanie na energię jest minimalne, fotowoltaika staje się coraz bardziej popularnym rozwiązaniem.
Podsumowanie
Ogrzewanie w domach pasywnych to temat, który wymaga uwzględnienia wielu aspektów, takich jak efektywność energetyczna, koszty eksploatacji i wpływ na środowisko. Pompy ciepła, ogrzewanie podłogowe oraz wentylacja mechaniczna z odzyskiem ciepła to podstawowe systemy, które zapewniają komfort cieplny przy minimalnym zużyciu energii. W połączeniu z panelami fotowoltaicznymi, które wspierają produkcję energii elektrycznej, domy pasywne stają się jednymi z najbardziej energooszczędnych i ekologicznych rozwiązań na rynku budowlanym. Dzięki nowoczesnym technologiom możliwe jest uzyskanie komfortu cieplnego przy minimalnym wpływie na środowisko oraz znaczących oszczędnościach w eksploatacji budynku.
Autor: Oktawia Woźniak
